Kentsel Dönüşümde Tarihi Fırsat: İstanbul’da Zaman Daralıyor
CEESS Global Bilgilendiriyor
23 Nisan’da Marmara Denizi açıklarında yaşanan 6.2’lik deprem, İstanbul ve çevresinde milyonlarca insanı bir kez daha gerçekle yüzleştirdi: Bu şehir artık bekleyemez. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın öncülüğünde başlatılan devlet destekli kentsel dönüşüm kampanyaları, hem can güvenliği hem de yatırım fırsatı açısından tarihi bir dönüm noktası sunuyor.
İstanbul’da 600 Bin Bina Risk Altında
İstanbul genelinde 7,5 milyon yapının yaklaşık 1,5 milyonu riskli statüde değerlendiriliyor. Özellikle 600 bin binanın her an çökme riski taşıdığı tespit edilmiş durumda. Bu kritik tablo karşısında, hükümetin sunduğu geri ödemesiz hibeler, faizsiz krediler ve taşınma yardımları, vatandaşlar için büyük bir destek sağlıyor.
Süreci Kim Yürütüyor?
2023 yılı itibarıyla İstanbul’daki aktif dönüşüm projelerinin % 65’i Bakanlık tarafından doğrudan yönetiliyor. Özel sektör % 4’lük paya sahipken, İstanbul Büyükşehir Belediyesi sadece % 1’lik bir katkı sağlıyor. Bu da dönüşüm sürecinin esas yükünün devlet ve özel sektör iş birliğiyle yürütüldüğünü açıkça gösteriyor.
En Çok Merak Edilen 5 Soruya CEESS Global’den Yanıt
1. Kimler bu destekten faydalanabilir?
İstanbul’un tüm ilçelerinde, riskli yapıya sahip olan mülk sahipleri başvuruda bulunabiliyor. Gerekli ilk adım: lisanslı kurumlar aracılığıyla riskli yapı tespiti yaptırmak.
2. Devlet ne kadar destek sağlıyor?
- Konutlar için:
875.000 TL hibe
875.000 TL faizsiz kredi
125.000 TL taşınma yardımı
Toplam: 1.875.000 TL destek - İş yerleri için:
437.500 TL hibe
437.500 TL kredi
125.000 TL taşınma yardımı
Toplam: 1.000.000 TL destek
Not: Kredi notu ve gelir seviyesi aranmıyor.
3. Destekler nasıl ödeniyor?
Tüm destekler, hak sahipleri adına doğrudan müteahhit firmaya aktarılıyor. Taşınma yardımı ise ev sahibi ya da kiracıya birebir yapılıyor.
4. Kredilerin geri ödemesi nasıl?
Faizsiz kredi geri ödemesi, yeni binaya taşınıldıktan 2 yıl sonra başlıyor. Ödemeler 10 yıla kadar vadeye yayılarak, TÜFE’nin yarısı kadar bir artışla ilerliyor.
5. TOKİ ya da Emlak Konut devreye giriyor mu?
Ada bazlı dönüşümde tüm hak sahiplerinin mutabakatı alınırsa, TOKİ ve Emlak Konut projeye dahil olabiliyor. Bu durumda hibe doğrudan maliyetten düşülüyor.
Riskli Bina Tespiti Nasıl Yapılıyor?
- Başvuru: Bakanlıktan lisans almış kurumlara başvuru yapılır.
- İnceleme: Beton örneği alınarak teknik analiz yapılır.
- Raporlama: Rapor onaylanırsa bina “riskli yapı” ilan edilir.
- Yıkım ve Yeniden Yapım: Dönüşüm süreci başlatılır, gerekli destekler devreye girer.