Ülkemiz paha biçilmez doğası, zengin tarihi ve kültürüyle tam bir turizm cenneti. Bu özellikleriyle de dünya turizminin önemli destinasyonlarından biri konumunda. Her yıl milyonlarca turist bu güzellikleri deneyimlemek için ülkemizi ziyaret ediyor. Ülke ekonomisine önemli bir katkı sağlayan turizm, getirilerinin yanında ciddi bir alt yapı yatırımı ve organizasyonu da zorunlu kılıyor.
Bunun en önemli ayaklarından biri de konaklama. Ülkemiz gerek kalite gerekse hacim olarak güçlü bir konaklama kapasitesine sahip. Ancak turizmin yüksek olduğu sezonlarda 0’e yakın doluluk oranlarına şahit oluyoruz. Özellikle kurun yüksek olması mülk sahiplerini, konutlarını turizm amaçlı değerlendirmeye yöneltiyor. Konutları turizmin düşük olduğu sezonda boş kalsa da yüksek sezonda elde ettikleri gelirler standart kiralamadan elde edecekleri gelirin çok üzerinde olmasını sağlıyor.
Ancak bu durumun handikapları mevcut çünkü bu tarz kiralamadan elde edilen gelirler büyük oranda kayıt dışı kapsamında oluyor ve vergilendirilemiyor. Ayrıca turizm yetkisine sahip işletmelerin güvenlik amacıyla misafirlerinin bilgilerini ilgili makamlara iletme zorunlulukları mevcut. Ancak konutların turizm amaçlı kiralanmasında bu uygulama gerçekleştirilmiyor. Bu da güvenlik risklerini beraberinde getiriyor. Bu olumsuzlukların önüne geçebilmek için Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına Dair Kanun Teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi.
Düzenleme, konutların turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin genel esaslara, izin belgesi düzenlenmesine, idari yaptırımlara ve turizm amaçlı kiralanan konutların tabi olacağı mevzuata ilişkin hükümleri kapsıyor. Tek seferde 100 günden fazla süreli yapılan kiralamalar ise teklifin kapsamı dışında tutuluyor.
Komisyonda kabul edilen önergeyle yapılan değişikliğe göre konutların turizm amaçlı kiralanabilmesi için, turizm amaçlı kiralama sözleşmesi yapılmadan önce izin belgesi alınması zorunlu olacak. İzin belgesi Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca verilecek. Konutların belgelendirilmesi ve kiralama ile elde edilen gelirin kayıt altına alınması sağlanacak. Yüksek nitelikli konutların kiralama faaliyetleri konut işletmesi eliyle de yapılabilecek. Bu durumda izin belgesi konut işletmesini yapan şirket adına düzenlenecek. Bu konutlarda konaklayacak kişilerin kimlik bilgileri, otel ve pansiyonlarda olduğu gibi kolluk kuvvetlerine bildirilecek.
Düzenlemeyle izinsiz kiralama faaliyeti yapanlara ve izin belgesi sahiplerine yönelik idari yaptırımlar da belirlendi. İzin belgesi bulunmadan turizm amaçlı konut kiralayanlara, kiralama yapılan her bir konut için 100 bin Türk Lirası idari para cezası uygulanacak ve izin belgesi alabilmesi için 15 gün süre verilecek. Bu sürede izin belgesi almazsa 500 bin Türk Lirası para cezası kesilerek, yeniden 15 günlük süre uygulanacak. Buna rağmen kiralama faaliyetlerine devam edenler hakkında 1 milyon Türk Lirası ceza uygulanacak. Kendisi kullanmak için kiraladığı konutu turizm amaçlı kiraya verenlere de 100 bin Türk Lirası ceza uygulanacak.
Kültür ve Turizm Bakanlığı turizm amaçlı kiralamalarda denetim yapma yetkisine sahip olacak, gerek görülmesi durumunda denetim yetkisini valilik vasıtasıyla da kullanabilecek. Düzenlemenin uygulanması sırasında doğacak tereddütleri ve uygulamaya ilişkin aksaklıkları gidermeye, uygulama birliğini sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapmaya, usul ve esasları belirlemeye Bakanlık yetkili olacak.
Turizm sektörümüzdeki kayıt dışılığın önüne geçmede önemli rol oynayacak bu düzenlemenin turizm sektörüne ve ülkemize hayırlı olmasını diliyorum.