Prefabrik ve Modüler Ev Yapmadan Önce Bu İzinleri Almayı Unutmayın!
Son yıllarda yaşam tarzlarının değişmesi, ekonomik krizler ve sürdürülebilirlik kavramının öne çıkmasıyla birlikte prefabrik ve modüler evler, konut ihtiyacına pratik bir çözüm olarak karşımıza çıkıyor. Uygun maliyet, kısa sürede kurulabilme ve taşınabilirlik gibi avantajları sayesinde özellikle kırsal bölgelerde ve yazlık alanlarda bu tür yapılar ciddi ilgi görmeye başladı.
Ancak bir prefabrik ev sahibi olmanın hayalini kurarken, birçok kişinin gözden kaçırdığı kritik bir konu var: İzinler ve yasal süreçler.
Her ne kadar bu yapılar geçici veya hafif yapı gibi algılansa da, Türkiye’de prefabrik evler de yapı mevzuatına tabidir. Yani arsanıza gelişi güzel yerleştiremiyorsunuz. Peki hangi izinler gerekiyor?
İmar Durumu: İlk Adım – Arsanız Konut Yapımına Uygun mu?
Prefabrik bir ev yapmanın ilk koşulu, arsanızın imar planında konut alanı olarak tanımlanmış olmasıdır. Köy yerleşik alanlarında dahi, valilik veya ilçe belediyesi tarafından belirlenen imar planına göre hareket etmek zorundasınız.
Eğer tarla vasıflı bir araziniz varsa, doğrudan ev yapmanız yasal olarak mümkün değildir. Önce imar değişikliği ya da ifraz (arsa bölme) gibi işlemler gerekebilir.
Yapı Ruhsatı: Kalıcı Yapılar İçin Şarttır
Prefabrik ya da modüler evlerin kurulumu için yapı ruhsatı almak zorunludur. Hangi tür yapı olursa olsun, 3194 sayılı İmar Kanunu’na göre yerleşim amacıyla kullanılan her yapı ruhsata tabidir.
Bazı özel durumlarda (örneğin geçici şantiye ofisleri), geçici yapı ruhsatı alınabilir; fakat bu yapıların da belirli bir süre sonunda kaldırılması gerekir.
Elektrik ve Su Bağlantıları: Resmi Başvuru Gerekir
Prefabrik yapılar için elektrik ve su bağlantısı almak istiyorsanız, bağlantı izni ve proje onaylarıyla birlikte başvuru yapmalısınız. Bu başvurular genellikle yapı ruhsatı olmadan alınamaz.
Özellikle TEDAŞ ve belediyeler, yapı kullanım izni (iskan) veya geçici izin olmadan altyapı hizmeti vermemektedir.
Tarım Arazilerinde Ekstra İzin: İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nden Onay Gerekebilir
Eğer yapıyı tarla veya mera vasıflı bir araziye yapmayı düşünüyorsanız, öncelikle Tarım Arazisi Amaç Değişikliği izni almanız gerekir. Tarım dışı kullanım izni olmadan bu tür arazilere yapı kurmak kaçak yapı anlamına gelir. Ayrıca Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerinden de görüş alınması gereken durumlar olabilir.
İskân Belgesi: Eviniz Tamamlandıktan Sonra Unutmayın
İnşaat süreci bittikten sonra yapıya oturma izni almak için belediyeye başvurarak iskan belgesi (yapı kullanma izin belgesi) almalısınız. Bu belge olmadan konutta oturmak, elektrik ve su gibi hizmetleri yasal olarak kullanmak mümkün değildir.
Arsa Payı & Kat İrtifakı Sorunları: Özellikle Ortak Mülkiyetli Arazilerde Dikkat!
Prefabrik ev kuracağınız arsa, birden fazla hissedara sahipse veya miras yoluyla geçmişse, hissedarların izni olmadan işlem yapmak hukuken sorun teşkil eder. Tapuda tek hisseli ve konut imarlı olması büyük avantaj sağlar. Aksi takdirde, yapacağınız her işlem hukuki ihtilaf doğurabilir.
Prefabrik Evler Geçici Değil, Hukuki Olarak Kalıcı Sayılır
Birçok kişi prefabrik yapıları geçici sanıyor. Oysa mevzuata göre, içinde yaşanabilecek her yapı – malzeme türü fark etmeksizin – kalıcı yapı sınıfındadır. Bu yüzden imar planı, ruhsat, iskan ve teknik yönetmelikler bu yapılar için de geçerlidir.
Cezalarla Karşılaşmamak İçin Bilinçli Hareket Edin
İzinsiz yapılan prefabrik evler, belediye ekiplerince tespit edildiğinde mühürlenebilir, yıkım kararı çıkabilir veya ciddi para cezaları uygulanabilir. Ayrıca elektrik, su gibi temel ihtiyaçlardan da mahrum kalabilirsiniz.